Дөртен ала төнген болза
Дөргүн сыңмас туру деп бе?
Төргүл-төрел чок-ла болза
Дөр-ле сыңмас олур деп бе?
Төрелдери чок-ла болза
Дөр-ле сыңмас олур деп бе?
Алдан ала төнген болза,
Алаак сыңмас туру деп бе.
Акы-дуңма чок-ла болза,
Аал сыңмас олур деп бе?
Арат чону чок-ла болза,
Аралажып чоруур деп бе!
Хоор-ла сарыг чылгым турда,
Мен-даа кайыын чадаглаар мен.
Хоор чонум силер турда
Мен-даа кайыын ажырар мен.
Хоор чонум силер турда,
Мен-даа кайыын ажырар мен.
Хоор чонум силер турда,
БИС-ТАА КАЙЫЫН АЖЫРАР БИС!
🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏🐎🐎🐎🐎🐎🤗🔆
ШАГ ЧААЗЫ, ШАГАА ЧААГАЙ! БАЗА КАТАП ШАГАА-БИЛЕ ХҮНДҮЛҮГ ЧОНУМ!🙏🙏🙏🙏🙏🤗♥
Чылгы мал дугайында
(Назы-хар аайы-биле ылгаары)
ЧЫЛГЫ – ниити ады азы кодан чылгы дээр, он ийи чылдың чеди дугаарында аът чыл кирген.
БЕ – төрүүр кыс мал.
КЫЗЫРАК – назыны үш харлыг, бир дугаар төрүүр мал, кызырак дөненде төрүүр, оон ыңай кулуннуг бе дээр.
КУЛУН – бениң чаш төлү, назыны бир хар чедир, эр кулун база кыс кулун дээр.
БОГБА – бир харлыг, эр богба азы кыс дээр.
ЧАВАА – назыны ийи харлыг, ону хунан дээр.
ДӨНЕН мал – назыны үш харлыг, эр дөнен мал, кыс дөнен мал дээр.
АЪТ – чазап каан эр мал, чедишкен аът азы мунар аът дээр. Чазап каан чылгы малды аът санынга киир санаар, бир чамдыкта чазап каан эмдик чавааны шала мунган болур азы эмдик хевээр салыптар, ынчангаш ону эмдик аът дижир.
КЫЖААЛАҢ – дижин дүжүрүп чоруур чаваа мал.
КАРАҢГЫ ЧАЛЫЫ – бештен сес хар чедир эр аът, хөлге аъды.
СӨӨК ДИШ – назыны тос азы он хар чеде берген болгаш кырып бар чоруур аът.
ДИЖИ УЛЧУЯ БЕРГЕН – эъди шүүрелип, кырый берген аът.
АСКЫРАК – үрелиг (бүдүрүкчү) мал, чазаттынмаан болгаш назыны ийи-үш харлыг.
АСКЫР – чазаваан болгаш үрелиг (бүдүрүкчү) эр мал, назыны чедишкен болур.
Аътты ыдыктап чораан. Ыдыктыг аътты өгнүң эр ээзи мунар, ачыжаа черле берип болбас, чүгле кырып өлүр. Аътты шыырак хам кижи ыдыктаар. Хам аътты ыдыктааш, челинге база кудуруунга ак пөс баглап каар.
Ыдыктыг аът ол өгнүң улуг, биче кижилериниң сүнезинин камгалап чоруур болгаш байыырының сүлдези.
“Сылдысчыгаш” солундан белеткээн. 2002 чыл.
#аът
#чылгы
