Хоолгалаан
ЧЕМ КЕЖИИ.
Чеминиң кежиин бодунга арттырып алыр сорулга-биле сагыыр ужурлар бар:
Чаа хайынган чеминиң үстүн баштай отче өргүүр, оон боду амзаар азы өгнүң эр ээзинге бээр, өске черден келген чемниң бажын бичииден отче салыр.
(clover) Төгүлген чемни үен-даян бут-биле баспас, хирленип бокталы берген болза ытка, малга азы кижи баспас черже чалаптар.
(clover) Сүттү хүн ашканда үндүрбес, өске кижиге бербес.
(clover) Сүт төктү берзе: " Авыралдыг ак сүдүм, өршээ. Билбейн төптүм"- дээш салаага үстүргеш, хаваанга азы эктинге дээртир. Төгүлген сүттү ытка чылгадыр, ак чемни черден алгаш, " Курт-кымыскаякка чем бол" дээш хараган дөзүнче чалаптар.
Чемниг келген саваны дүптээр, дүптеп уруп азы кудуп каан чеминден катап бичииден дедир ап алыр.
(clover) Бир кижи чем колдаан ( дилээн) болза, аңаа берген чеминиң үстүнден база дедир алыр.
Үрели берген чемни кижи баспас черже меңней аарак ышкындыр төгер. "Билбейн төптүм" дээри ол.
"Өгбе чагыы" номдан номчуп бижээн.
"Чолдуг үүле" специализи, Ая Успун